【技藝101】手工。雨傘

手工製傘自中國回鄉 客廳工廠再現

台灣曾經是世界的雨傘工廠，在產業外移後，逐漸沒落。在彰化有一家製傘業者，就在到中國多年後，再把手工製傘帶回台灣，也讓曾經一起經歷過客廳即工廠的厝邊，在一次聚集。

編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢

若無忝無愛睏就一直攏咧紩雨傘，你永遠都紩袂了啦
Nā bô thiám bô ài-khùn tō it-ti̍t lóng teh thīnn hōo-suànn, lí íng-uán to thīnn bē liáu lah.

家家戶戶放這个雨傘骨仔，予每一个家庭主婦
Ke-ke hōo-hōo pàng tsit-ê hōo-suànn-kut-á, hōo muí-tsi̍t-ê ka-tîng tsú-hū.

Os
埕仔內，一陣婦jîn人專注將傘布紩起lih傘骨，那做那開講，一枝一枝手工雨傘就做好勢--ah，佇民國70年代，全世界ê雨傘超過60%是佇台灣生產--ê
Tiânn-á-lāi, tsi̍t tīn hū-jîn-lâng tsuan-tsù tsiong suànn-pòo thīnn khí-lih suànn-kut, ná tsò ná khai-káng, tsi̍t ki tsi̍t ki tshiú-kang hōo-suànn tō tsò hó-sè--ah, tī Bîn-kok tshit-khòng nî-tāi, tsuân-sè-kài ê hōo-suànn tshiau-kuè la̍k-tsa̍p-pha sī tī Tâi-uân sing-sán--ê.

 Hòo！彼个雨傘honnh，紩甲honnh，你永遠都紩袂了啦，足好趁--ê啦，攏捌趁甲講半暝仔都佇遐起來趁啦
Hòo! Hit-ê hōo-suànn honnh, thīnn kah honnh, lí íng-uán to thīnn bē liáu lah, tsiok hó thàn--ê lah, lóng bat thàn kah kóng puànn-mê-á to tī hia khí-lâi thàn lah.

Os
好光景無久長，產業沓沓仔徙去國外，周淑秋佮翁婿林金順嘛去中國，幾若冬前倒轉--來，發覺講，台灣手工雨傘真稀微，in tsua̋nn kā中國ê生理收煞，欲恢復MIT ê好名聲
Hó-kong-kíng bô kú-tn̂g, sán-gia̍p ta̍uh-ta̍uh-á suá khì kok-guā, Tsiu Siok-tshiu kap ang-sài Lîm Kim-sūn mā khì Tiong-kok, kuí-nā tang tsîng tò-tńg--lâi, huat-kak kóng, Tâi-uân tshiú-kang hōo-suànn tsin hi-bî, in tsua̋nn kā Tiong-kok ê sing-lí siu-suah, beh khue-ho̍k MIT ê hó miâ-siann.

附近足濟看--著-ê會hiáng做雨傘--ê猶熟手抑是捌踏過編車ê太太，攏閣轉來揣，所以這馬ê量，我就感覺足有信心--ê-ah
Hù-kīn tsiok tsē khuànn--tio̍h-ê ē-hiáng tsò hōo-suànn--ê iáu si̍k-tshiú iah-sī bat ta̍h kuè pinn-tshia ê thài-thài, lóng koh tńg lâi tshuē, sóo-í tsit-má ê liōng, guá tō kám-kak tsiok ū sìn-sim--ê-ah.

步驟

老鳥咧紩，伊足恬tīng--ê，伊袂冗冗，風吹伊袂馬上就開--去，一枝雨傘ê壽命是在佇手工
Lāu-tsiáu teh thīnn, i tsiok tiām-tīng--ê, i bē līng-līng, hong tshue i bē má-siōng tō khui--khì, tsi̍t ki hōo-suànn ê siū-miā sī tsāi-tī tshiú-kang.

成品

Os
逐枝雨傘ê花字攏有故事，有--ê欲紀念莫拉克風災，有--ê欲表達家庭親情，毋過上可貴--ê，是周淑秋予斯當時靠雨傘代工飼家ê鄉親，閣一擺集倚--過-來
Ta̍k-ki hōo-suànn ê hue-jī lóng ū kòo-sū, ū--ê beh kì-liām Morakot hong-tsai, ū--ê beh piáu-ta̍t ka-tîng tshin-tsîng, m̄-koh siāng khó-kuì--ê, sī Tsiu Siok-tshiu hōo su-tong-sî khò hōo-suànn tāi-kang tshī-ke ê hiong-tshin, koh tsi̍t pái tsi̍p uá--kuè-lâi.

附註：
花字：『圖案』

真感動　我頂禮拜來揣過阿淑秋了後，我才知影講，hóo～原來這个行業會當閣活--起-來
Tsin kám-tōng. Guá tíng-lé-pài lâi tshuē-kuè A-siok-tshiu liáu-āu, guá tsiah tsai-iánn kóng, hóo, guân-lâi tsit-ê hâng-gia̍p ē-tàng koh ua̍h--khí-lâi.

伊感覺講這个行業伊已經做二、三十年無--去-ah，nah哪會佇咧伊年紀欲70歲60歲ê時陣，看著講，a̋i這个行業閣轉--來-ah，in彼時是感覺真珍惜、愛惜這个手工藝
I kám-kak tsit-ê hâng-gia̍p i í-king tsò jī-sann-tsa̍p nî bô--khì-ah, nah ná ē tī leh i nî-kí beh tshit-tsa̍p huè la̍k-tsa̍p huè ê sî-tsūn, khuànn-tio̍h kóng, a̋i tsit-ê hâng-gia̍p koh tńg--lâi-ah, in hit-sî sī kám-kak tsin tin-sioh, ài-sioh tsit-ê tshiú-kang-gē.

教學

Os
驚技術失傳，黃燕著急欲kā教予少年家，周淑秋嘛積極參學校合作，通踮設計求進步
Kiann ki-su̍t sit-thuân, N̂g Iàn tio̍h-kip beh kā kà hōo siàu-liân-ke, Tsiu Siok-tshiu mā tsik-ki̍k tsham ha̍k-hāu ha̍p-tsok, thang tiàm siat-kè kiû tsìn-pōo.

我ê社會責任，我就會想講，我會當予足濟oo-bá-sáng、足濟人來做這枝雨傘，啊閣kā這个產業佇台灣kā伊傳承
Guá ê siā-huē tsik-jīm, guá tō ē siūnn-kóng, guá ē-tàng hōo tsiok tsē oo-bá-sáng, tsiok tsē lâng lâi tsò tsit-ki hōo-suànn, ah koh kā tsit-ê sán-gia̍p tī Tâi-uân kā i thuân-sîng.

Os
埕仔--裡，周淑秋佮厝邊頭尾手--裡ê雨傘，毋nā閘風遮雨，嘛是展開台灣雨傘ê一片天。
Tiânn-á--lín, Tsiu Siok-tshiu kap tshù-pinn thàu-bué tshiú--lín ê hōo-suànn, m̄-nā tsa̍p hong jia hōo, mā sī tián-khui Tâi-uân hōo-suànn ê tsi̍t phiàn thinn.

記者 余榮宗 彰化報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong, Tsiong-huà pò-tō.