【技藝101】榨油

老字號油車間 堅持手工榨出好油

張閎宇
當佇咧興ê時陣honnh，欲規10間ê油車間
Tng tī leh hing ê sî-tsūn honnh, beh kui-tsa̍p king ê iû-tshia-king.

張秉豪
拄開始攏會做到一半，就想欲出去外口
Tú-khai-sí lóng ē tsò kàu tsi̍t-puànn, tō siūnn-beh tshut-khì guā-kháu.

油車間
台中沙鹿地區種上濟--ê就是麻仔佮塗豆，收成了後除了賣去市場，作穡人閣會提來tsinn油，所致形成「油車間」ê聚落
Tâi-tiong Sua-la̍k tē-khu tsìng siōng tsē--ê tō sī muâ-á kap thôo-tāu, siu-sîng liáu-āu tû-liáu bē khì tshī-tiûnn, tsoh-sit-lâng koh ē the̍h lâi tsinn iû, sóo-tì hîng-sîng ‘iû-tshia-king’ ê tsū-lo̍h.

張閎宇
阮爸爸咧做--ê，彼陣ê量當濟捌有做到差不多欲甲80萬斤 111755有當時仔規個月--ê才排會著
Gún pa-pa teh tsò--ê, hit-tsūn ê liōng tng tsē bat ū tsò kàu tsha-put-to beh kah peh-tsa̍p bān kin. Ū-tang-sî-á kui-kò-gue̍h--ê tsiah pâi ē-tio̍h.

客人
來10幾年，採收了就曝，曝曝咧就過揀，閣來才來tsia tsinn油--啊
Lâi tsa̍p kuí nî, tshái-siu liáu tō pha̍k, pha̍k-pha̍k leh tō kuè-kíng, koh lâi tsiah lâi tsia tsinn-iû--ah.

超過一甲子ê油車間，來交關--ê攏是幾若十冬久ê老主顧，純閣通光ê油，是in規年付出ê成果，毋過品質若欲好，嘛是靠老師傅ê經驗
Tshiau-kuè tsi̍t kah-tsí ê iû-tshia-king, lâi kau-kuan--ê lóng sī kuí-nā tsa̍p tang kú ê lāu-tsú-kòo, sûn koh thang-kng ê iû, sī in kui-nî hù-tshut ê sîng-kó, m̄-koh phín-tsit nā beh hó, mā sī khò lāu-sai-hū ê king-giām.

註解：
注神：注意看、專心注意

媽媽
這个動作彼號，看有熟--無，像這猶無熟
Tsit-ê tōng-tsok hit-hō, khuànn ū si̍k--bô, tshiūnn tse iáu bô si̍k.

張閎宇
塗豆ti̋炒愛炒有齊佮炒有熟，你若炒無熟，做--出-來ê油就kheh袂久
Thôo-tāu ti̋ tshá ài tshá ū tsiâu kap tshá ū si̍k, lí nā tshá bô si̍k, tsò--tshut-lâi ê iû tō kheh bē kú.

步驟
溶劑落去提煉--ê，煮落去，規間灶跤會按呢黏黏，啊咱這款--ê honnh，天然ê物件落去tsinn--出-來-ê，拭--一-下就清氣囉
Iûnn-tse lo̍h-khì thê-liān--ê, tsú--lo̍h-khì, kui-king tsàu-kha ē án-ne liâm-liâm, ah lán tsit-khuán--ê honnh, thian-jiân ê mi̍h-kiānn lo̍h-khì tsinn--tshut-lâi-ê, tshit--tsi̍t-ē tō tshing-khì loh.

成品

張秉豪
 Tsia-ê老大人猶原希望阮會當用手工kā in做油按呢 110526 爸爸媽媽ê堅持啦，予逐家知影沙鹿猶有這款傳統ê油車間
Tsia-ê lāu-tuā-lâng iû-guân hi-bāng gún ē-tàng īng tshiú-kang kā in tsò iû án-ne. Pa-pa ma-ma ê kian-tshî lah, hōo ta̍k-ke tsai-iánn Sua-la̍k iáu ū tsit-khuán thuân-thóng ê iû-tshia-king.

原本無愛接手ê下一代，看著序大對傳統ê堅持了後，嘛規个改變，tsit-má除了家己創一个品牌，事業嘛因為in ê加入會當直直經營--落-去
Guân-pún bô ài tsiap-tshiú ê ē-tsi̍t-tāi, khuànn-tio̍h sī-tuā tuì thuân-thóng ê kian-tshî liáu-āu, mā kui-ê kué-pìnn, tsit-má tû-liáu ka-kī tshòng tsi̍t ê phín-pâi, sū-gia̍p mā in-uī in ê ka-ji̍p ē-tàng ti̍t-ti̍t king-îng--lo̍h-khì.

註解：
改變（kué-pìnⁿ）：反悔、改變心意，佮讀做「kái-piàn」ê意思無仝

張秉豪
希望這个產業以後會當沓沓仔少年化 110953莫以後就是老一輩一直咧做，這个產業就綴咧沓沓仔消失--去按呢
Hi-bāng tsit-ê sán-gia̍p í-āu ē-tàng ta̍uh-ta̍uh-á siàu-liân-huà. Mài í-āu tō sī lāu-tsi̍t-puè it-ti̍t teh tsò, tsit-ê sán-gia̍p tō tuè leh ta̍uh-ta̍uh-á siau-sit--khì án-ne.

一四界鼻會著ê塗豆芳，就親像老油車間一世人ê承諾，逐滴油，毋干焦是作穡人ê心血，相連紲三代ê拍拼，就是欲予傳統產業ē用得久久長長

Tsi̍t-sì-kuè phīnn-ē-tio̍h ê thôo-tāu phang, tō tshin-tshiūnn lāu iû-tshia-king tsi̍t-sì-lâng ê sîng-lo̍k, ta̍k-tih iû, m̄-kan-tann sī tsoh-sit-lâng ê sim-hiat, sio-liân-suà sann tāi ê phah-piànn, tō sī beh hōo thuân-thóng sán-gia̍p ē-īng-tit kú-kú-tn̂g-tn̂g.

記者 余榮宗 台中報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong Tâi-tiong pò-tō.