2013年2月4日 星期一

【技藝101】打。草繩



堅持手工打草繩 保留古老農村記憶

每到稻米收割後,就會看到田野上曬滿稻草,曬乾的稻草用途很多,當中有一項是用來打成草繩,這項原本是農村婦女的家庭手工業,不過在塑膠帶出現後,手工草繩已不多見,嘉義有一對夫妻,堅持著手工打草繩,保留下這項農村記憶。

編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢

增加到變honnh煞攏落去拍索仔
Tsing-ka kàu piàn kui-tsng honnh, suah lóng lo̍h-khì phah tsháu-soh-á.

這就是勤才做有工課
Phah tse tō sī ài khîn tsiah tsò ū khang-khuè.


NS收割

嘉南地區,ê,時冬季(sî-tang-kuì煞,這个時陣,翁川欽Ang Tshuan-khimin翁仔某才開始無閒。
Tī Ka-lâm Tē-khu, mńg-tang ê tiū-á siu liáu, sî-tang-kuì suah, tsit-ê sî-tsūn, Ang Tshuan-khim in ang-á-bóo tsiah khai-sí bô-îng.

註解:
晚冬(mńg-tang:華語『第二期稻作』。
時冬季(sî-tang-kùi):華語『農忙時期』,「冬」tī tsia是農作物、收成ê意思。

NS收稻草

早期農業社會,草索真有路用而且附近糖廠欲收甘蔗嘛愛足濟所致差不多規个西庄攏咧拍
Tsá-kî lông-gia̍p siā-huē, tsháu-soh tsin ū lōo-īng, jî-tshiánn hù-kīn thn̂g-tshiúnn beh siu kam-tsià mā ài tsiok tsē tsháu-soh, sóo-tì, tsha-put-to kui-ê Sai-tsng lóng teh phah tsháu-soh.

註解:
西庄(Sai-tsng):西昌村,在地人攏講做「西庄」。

翁川欽
因為好趁食,查埔êhonnh,攏出去外口,若有,咱粗工honnh啊查某--ê蹛厝--honnh,做咱這个家庭ê索仔ê工課
In-uī bô-tè hó thàn-tsia̍h, tsa-poo ê lâng honnh, lóng tshut-khì guā-kháu, nā ū, lán tshoo-kang bóng tsò lah honnh, ah tsa-bóo--ê lóng lâu tuà tshù--ni̍h honnh, tsò lán tsit-ê ka-tîng phah tsháu-soh-á ê khang-khuè.

王麗珠
Hit-kú ê時陣,銷路,用途罔做閣有加減收入,啊閣厝顧會著,囡仔也顧會著
Hit-kú ê sî-tsūn, siau-lōo tsē, iōng-tôo tsē, bóng tsò koh ke-kiám ū siu-ji̍p, ah koh tshù kòo ē-tio̍h, gín-á iā kòo ē-tio̍h.

He盛況袂輸猶閣佇眼前目一nih,民雄西干焦賰翁川欽翁仔某咧拍草索,草索看---簡單,毋過欲做予好真厚工
Sīng-hóng to bē-su iáu-koh tī gán-tsîng, ba̍k tsi̍t nih, Bîn-hiông Sai-tsng kan-tann tshun Ang Tshuan-khim ang-á-bóo teh phah tsháu-soh, tsháu-soh khuànn--khí-lâi tsiânn kan-tan, ah m̄-koh beh tsò hōo hó tsin kāu-kang.

步驟(收割、曬乾、紮草、伸草、打草繩、綑草繩)

王麗珠
較長,咱攝會著就拍---來索仔就會媠啊你若草短攝袂著來--,出索仔bái--ah愛有用心啦,啊你下佇tsia
Khah tn̂g, lán lia̍p ē-tio̍h tō phah--khí-lâi soh-á tō ē suí, ah lí nā tsháu té lia̍p bē-tio̍h lâi tn̄g--khì, tshut soh-á tō bái--ah, ài ū iōng-sim lah, ah lí sim-kuann ū hē tī tsia.

作品

翁川欽
索仔honnhtsua̋nn直直人用--ah,較沒落---ah啊所以講綴咱這个時代honnh ê變遷,所以這馬草索仔tsua̋nn變做講較親像日頭hânn--ah
Tsháu-soh-á honnh, tsua̋nn ti̍t-ti̍t khah bô lâng īng--ah, khah bua̍t-lo̍h--khì-ah, ah sóo-í kóng tuè lán tsit-ê sî-tāi honnh ê piàn-tshian, sóo-í tsit-má tsháu-soh-á tsua̋nn piàn-tsò kóng tshin-tshiūnn ji̍t-thâu hânn suann--ah lah.

需求減少, tann用塑膠--ê蓋普遍,現此時注文ê人無濟這馬猶用草--ê,就是佮意he古早ê感覺翁川欽翁仔某in ê索仔機,會用得繼續紡---
Su-kiû kiám-tsió, tann īng sok-ka tsò--ê kài phóo-phiàn, hiān-tsú-sî tsù-bûn ê lâng bô tsē, tsit-má iáu īng tsháu-soh--ê, tō sī kah-ì he kóo-tsá sòo-phok ê kám-kak, hōo Ang Tshuan-khim ang-á-bóo in ê tsháu-soh-á-ki, ē-īng-tit kè-sio̍k pháng--lo̍h-khì.

翁川欽
草索仔毋--,原因都猶閣欲予咱用,雖然tng我一个咧就著,我嘛是欲閣保存咱這傳統ê行業
Tsháu-soh-á m̄-kánn hōo tn̄g--khì, guân-in mā sī kóng, ah lâng to iáu koh beh hōo lán iōng, sui-jiân kui-tsng tng guá tsi̍t ê teh tsò tō tio̍h, guá mā sī beh koh pó-tsûn lán tse thuân-thóng ê hâng-gia̍p.

因為in翁仔某ê堅持,予這項傳統技藝,猶會當佇這个社區保留,稻草交,佇in ê-----毋但是閣較是鄉土ê記持
In-uī in ang-á-bóo ê kian-tshî, hōo tsit-hāng thuân-thóng ki-gē, iáu ē-tàng tī tsit-ê siā-khu pó-liû, tiū-tsháu kau-phua̍h, tī in ê tshiú--lìn lián--tshut-lâi-ê m̄-nā sī tsháu-soh, koh-khah sī hiong-thóo ê kì-tî.

註解:
袚(phua̍h):華語『交叉相疊、交叉打結』。

記者 余榮宗 嘉義報導

Kì-tsiá Î Îng-tsong Ka-gī pò-tō

沒有留言:

張貼留言