【技藝101】細木。作

僅靠榫卯 王肇楠手工鑿痕幼木家具

傳統木工有分大木，小木，幼木，以及木雕，其中幼木指的是，生活中的家具用品，不過現在還願意花費心力，慢慢一鑿一削作家具的師傅已不多見，彰化鹿港的國家工藝師王肇楠，是做幼木很厲害的老師傅，他如何在現代化家具及國外廉價品傾銷夾擊下，突破困境，只用榫卯技術，來完成一件件，耐用又有藝術價值的幼木家具。

編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢

有一項功夫就thìng好家己顧腹肚，閣會當飼某飼囝
Ū tsi̍t hāng kang-hu tō thìng-hó ka-kī kòo pak-tóo, koh ē-tàng tshī bóo tshī kiánn.

做家具幼木--ê，一定愛看甲足準--ê，足準繩--ê
Tsò ka-kū iù-ba̍k--ê, it-tīng ài khuànn kah tsiok tsún--ê, tsiok tsún-tsîn--ê.

細木作
Os
幼木，是做傳統家具ê木工技術，全用榫頭、榫空組立，57年次ê王肇楠，國中出業就tuè佇老爸身軀邊學習，本來掠準講會較輕鬆，無想著老爸對伊顛倒特別嚴
Iù-ba̍k, sī tsò thuân-thóng ka-kū ê ba̍k-kang ki-su̍t, tsuân iōng sún-thâu, sún-khang tsoo-li̍p, gōo-tsa̍p tshit nî-tshù ê Ông Tiāu-lâm, kok-tiong tshut-gia̍p tō tuè tī lāu-pē sin-khu-pinn ha̍k-si̍p, pún-lâi lia̍h-tsún kóng ē khah khin-sang, bô siūnn-tio̍h lāu-pē tuì i tian-tò ti̍k-pia̍t giâm.

阮爸講一句話啊，學藝無父子，家中無師徒，啊我若咧學功夫，我就毋是阮老爸ê囝--囉。你無注意--著，伊就kā你捻目睭皮，kā你處罰，按呢啊，足驚--ê-啊，按呢。（為啥物捻目睭皮？）按呢才袂崁目啊，目睭才會金啊。
Gún pâ kóng tsi̍t kù uē--ah, ha̍k gē bû hū-tsú, ka-tiong bû su-tôo, ah guá nā leh o̍h kang-hu, guá tō m̄-sī gún lāu-pē ê kiánn--loh. Lí bô tsù-ì--tio̍h, i tō kā lí liàm ba̍k-tsiu-phuê, kā lí tshú-hua̍t, án-ne--ah, tsiok kiann--ê-ah, án-ne. （Uī-siánn-mi̍h liàm ba̍k-tsiu-phuê?） Án-ne tsiah bē khàm ba̍k--ah, ba̍k-tsiu tsiah ē kim--ah.


Os
學師仔受著嚴格ê要求，大漢總算體會著老爸ê苦心，因為幼木愛講究kah一絲一厘，底蒂在hōo王肇楠功夫蓋láu，作品幾若擺得著國家工藝ê獎項
O̍h sai-á siū-tio̍h giâm-keh ê iau-kiû, tuā-hàn tsóng-sǹg thé-huē-tio̍h lāu-pē ê khóo-sim, in-uī iù-ba̍k ài káng-kiù kah tsi̍t si tsi̍t lî, té-tì tsāi hōo Ông Tiāu-lâm kang-hu kài láu, tsok-phín kuí-nā pái tit-tio̍h kok-ka kang-gē ê tsióng-hāng.


鐵釘仔ê物件伊釘...伊是較好做，較簡單，但是袂耐用，用3.5年仔就差不多會搖，啊咱傳統家具搖，但是會當搖咧三代人，阿公買，孫仔閣咧用
Thih-ting-á ê mi̍h-kiānn i tìng...i sī khah hó tsò, khah kán-tan, tān-sī bē nāi-iōng, īng sann--gōo-nî-á tō tsha-put-to ē iô, ah lán thuân-thóng ka-kū iô, tān-sī ē-tàng iô leh sann tē lâng, a-kong bé, sun-á koh leh īng.

步驟
160737自彼枝柴落去做，啊自這枝柴鑿空，啊是自彼枝柴來去做榫，袂使閣有有第二項物件閣加--入-來
Tsū hit ki tshâ lo̍h-khì tsò, ah tsū tsit ki tshâ tsha̍k-khang, ah sī tsū hit ki tshâ lâi khì tsò sún, bē-sái koh ū tē-jī hāng mi̍h-kiānn koh ka--ji̍p-lâi.

作品
161306工藝界來講，hōo人看袂起，啊你就無字啊，無文字就等於無價值，你愛有文字，有才調形成文字，就有法度有歷史定位佮文化定位
Kang-gē-kài lâi kóng, hōo lâng khuànn bē khí, ah lí to bô jī--ah, bô bûn-jī tō tíng-î bô kè-ta̍t, lí ài ū bûn-jī, ū tsâi-tiāu hîng-sîng bûn-jī, tō ū huat-tōo ū li̍k-sú tīng-uī kap bûn-huà tīng-uī.

Os
工藝ê使命感tshui動王肇楠出冊，伊嘛hông倩去大學教課，工業化ê發展，hōo傳統工藝ê技術kap美感沓沓仔消失，為著mài hōo這工hiah緊到，伊拚勢beh kā幼木tshui廣
Kang-gē ê sú-bīng-kám tshui-tōng Ông Tiāu-lâm tshut-tsheh, i mā hông tshiànn khì tāi-ha̍k kà-khò, kang-gia̍p-huà ê huat-tián, hōo thuân-thóng kang-gē ê ki-su̍t kap bí-kám ta̍uh-ta̍uh-á siau-sit, uī-tio̍h mài hōo tsit kang hiah kín kàu, i piànn-sè beh kā iù-ba̍k tshui-kóng.


對我來講是一款傳承啦，因為阮爸爸王漢松伊已經學遐爾濟年囉，學60幾年囉，啊我第二代，啊我有彼號流擺學--著，我就欲kā保存--落-來，對我來講一个文化ê定位啦
Tuì guá lâi kóng sī tsi̍t khuán thuân-sîng--lah, in-uī gún pah-pah Ông Hàn-siông i í-king o̍h hiah-nī tsē nî--loh, o̍h la̍k-tsa̍p kuí nî--loh, ah guá tē-jī tāi, ah guá ū hit-hō lâu-pái o̍h--tio̍h, guá tō beh kā pó-tsûn--lo̍h-lâi, tuì guá lâi kóng tsi̍t ê bûn-huà ê tīng-uī--lah.

註解：
流擺：時機、機會

Os
延續泉州傳統ê工法，加上創新ê設計，古典佮現代相整會（sann-tsíng-huē），王肇楠ê幼木，kap-tsoh--ê毋但（nā）是家具，嘛是傳統工藝ê未來
Iân-sio̍k Tsuân-tsiu thuân-thóng ê kang-huat, ka-siōng tshòng-sin ê siat-kè, kóo-tián kap hiān-tāi sann-tsíng-huē, Ông Tiāu-lâm ê iù-ba̍k, kap-tsoh--ê m̄-nā sī ka-kū, mā sī thuân-thóng kang-gē ê bī-lâi.

註解：
相整會（sann-tsíng-huē）：華語『整合』

記者 余榮宗 彰化報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong Tsiong-huà pò-tō