【技藝101】做。烘爐

烘爐溫暖人心 夫妻堅守傳統工藝

嘉義有一家僅存的烘爐工廠，老闆夫妻兩人製作烘爐40多年，雖然訂單不多，但是為了這個傳統工藝，還是努力的做出一個個，溫暖人心的烘爐，來看技藝101。

編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢

這真正看天食飯，啊好天才有通做
Tse tsin-tsiànn khuànn thinn tsia̍h-pn̄g, ah hó-thinn tsiah ū thang tsò.

從我嫁入來這內底我就開始做--ah，我做差不多40冬--ah
Tsîng guá kè ji̍p-lâi tsit lāi-té guá tō khai-sí tsò--ah, guá tsò tsha-put-to sì-tsa̍p tang--ah.

Os
墡khiū塗濫火烌，入模具拍型模，趁好天搬去大埕曝予焦，這个看--起-來烏墨墨ê甕仔就是烘爐ê粗坯，踮佇民雄大崎ê陳春碧，一下做就是40年
Siān-khiū-thôo lām hué-hu, ji̍p bôo-khū phah hîng-bôo, thàn hó-thinn puann khì tuā-tiânn pha̍k hōo ta, tsit-ê khuànn--khí-lâi oo-ba̍k-ba̍k ê àng-á tō sī hang-lôo ê tshoo-phue, tuà tī Bîn-hiông Tuā-kiā ê Tân Tshun-phik, tsi̍t-ē tsò tō sī sì-tsa̍p nî.

註解：
墡khiū塗（siān-khiū-thôo）：華語『黏土』
當時仔：華語『原來』

老闆娘 陳春碧
少年做--著-ah，啊就開始一直做，啊做這頭--ā tsiok歹做--ê，頭--ā阮猶咧作田啦，透早去作田啦，啊中晝轉來tsia做烘爐
Siàu-liân tsò--tio̍h-ah, ah tō khai-sí it-ti̍t tsò, ah tsò tse thâu--ā tsiok pháinn tsò--ê, thâu--ā gún iáu teh tsoh-tshân lah, thàu-tsá khì tsoh-tshân lah, ah tiong-tàu tńg lâi tsia tsò hang-lôo.

Os
陳春碧in翁仔某透世人做烘爐，行過產業ê起落，佇gá-suh猶未普遍ê年代，庄跤差不多攏是用烘爐咧煮飯，時代進步--ah，這馬烘爐著愛特殊ê都合才看有
Tân Tshun-phik in ang-á-bóo thàu-sì-lâng tsò hang-lôo, kiânn kuè sán-gia̍p ê khí-lo̍h, tī gá-suh iáu-buē phóo-phiàn ê nî-tāi, tsng-kha tsha-put-to lóng sī īng hang-lôo teh tsú-pn̄g, sî-tāi tsìn-pōo--ah, tsit-má hang-lôo tio̍h-ài ti̍k-sû ê too-ha̍p tsiah khuànn ū.

註解：
都合：華語『場合、機會』

老闆娘 陳春碧
新娘娶入門honnh人愛迒過烘爐啊，啊踏破厝瓦，啊閣來入去厝內--ah，a̍h是神明所派通祭煞，七星爐
Sin-niû tshuā ji̍p mn̂g honnh lâng ài hānn kuè hang-lôo ah, ah ta̍h-phuà tshù-hiā, ah koh lâi ji̍p-khì tshù-lāi--ah, a̍h-sī sîn-bîn sòo phài thang tsè-suah, tshit-tshinn-lôo.

步驟

師傅 廖慧鈴111602厚工啊，你著愛閣先搜塗，愛搜予軟，你若傷黏會塌--lueh，啊你若拄拄好，這个面就袂塌--lueh，就會媠媠按呢
Kāu-kang ah, lí tio̍h-ài koh sing tshiau thôo, ài tshiau hōo nńg, lí nā siunn liâm ē thap--lueh, ah lí nā tú-tú-hó, tsit-ê bīn tō bē thap--lueh, tō ē suí-suí án-ne.

成品

老闆娘 陳春碧
彼陣仔無gá-suh啦，燃柴煮飯創啥全部攏用這lō烘爐，這馬閣來燃柴？轉瓦斯都貧惰--ah閣燃柴
Hit-tsūn-á bô gá-suh lah, hiânn-tshâ tsú-pn̄g tshòng siánn tsuân-pōo lóng īng tsit-lō hang-lôo, tsit-má koh hiânn-tshâ? Tsuān gá-suh to pân-tuānn--ah koh hiânn-tshâ.

Os
一句笑詼，講出目前ê困境，產業徙去中國了後，全台灣獨獨賰陳春碧in ê工場閣拍拚維持。曝日、垃圾，手面趁食ê工課，嘛予下一代毋敢接
Tsi̍t kù tshiò-khue, kóng tshut bo̍k-tsîng ê khùn-kíng, sán-gia̍p suá khì Tiong-kok liáu-āu, tsuân Tâi-uân to̍k-to̍k tshun Tân Tshun-phik in ê kang-tiûnn koh phah-piànn î-tshî. Pha̍k-ji̍t, lah-sap, tshiú-bīn thàn-tsia̍p ê khang-khuè, mā hōo ē-tsi̍t-tāi m̄-kánn tsiap.

註解：
手面趁食：靠勞力、體力--ê

老闆娘 陳春碧
做--著-ah，做甲阮兩个老，少年--ê也無想欲學--ah，若有人欲學會kā教，算講咱這个傳統--ê honnh莫無--去按呢啦
Tsò--tio̍h-ah, tsò kah gún nn̄g ê lāu, siàu-liân--ê iā bô siūnn-beh o̍h--ah, nā ū lâng beh o̍h ē kā kà, sǹg kóng lán tsit-ê thuân-thóng--ê honnh mài bô--khì án-ne lah.

Os
烘爐衝白煙，湠一四界ê古早味，陳春碧遛皮ê雙手，是堅持傳統ê代價，日頭hânn山，烘爐拖長長ê影，就若親像咧替這个行業，講一段長長長ê故事。
Hang-lôo tshìng pe̍h ian, thuànn tsi̍t-sì-kuè ê kóo-tsá-bī, Tân Tshun-phik liù-phuê ê siang-tshiú, sī kian-tshî thuân-thóng ê tāi-kè, ji̍t-thâu hânn suann, hang-lôo thua tn̂g-tn̂g ê iánn, tō ná-tshin-tshiūnn teh thè tsit-ê hâng-gia̍p, kóng tsi̍t tuānn tn̂g-tn̂g-tn̂g ê kòo-sū.

註解：
日頭hânn山 / 日hânn山：華語『太陽西沉、日傾西山』

記者 余榮宗 嘉義報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong Ka-gī pò-tō