【技藝101】做。船模型

造船師傅打造小模型 傳承古老技術

造船的歷史，從木頭到現在的玻璃纖維，越來越進步的技術，也讓傳統的造船師傅漸漸失去職場，不過在屏東的造船師傅洪全瑞，為了不讓傳統造船技術失傳，按照標準工法縮小製成模型船，把技術保留下來，讓未來有興趣的人，能從模型再找回大船的榮景。

編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢

有塑膠船了後，這个柴船就已經無人咧做--ah。
Ū sok-ka-tsûn liáu-āu, tsit-ê tshâ-tsûn tō í-king bô-lâng teh tsuè--ah.

照細隻--ê按怎落去做honnh，伊就省蓋濟時間去研究--ah。
Tsiàu sè-tsiah--ê án-tsuánn lo̍h-khì tsò honnh, i tō síng kài tsē sî-kan khì gián-kiù--ah.



三年一科ê東港燒王船，祭典用ê王船，攏是做船ê師傅義務起造--ê，對頭一隻王船參加到tann ê師傅洪全瑞，13歲開始學做船，tsit-má tsiânn做東港柴船起落ê干證。
Sann nî tsi̍t kho ê Tang-káng sio ông-tsûn, tsè-tián iōng ê ông-tsûn, lóng sī tsò tsûn ê sai-hū gī-bū khí-tsō--ê, tuì thâu-tsi̍t-tsiah ông-tsûn tsham-ka kàu tann ê sai-hū Âng Tsuân-suī, tsa̍p-sann huè khai-sí o̍h tsò tsûn, tsit-má tsiânn-tsò Tang-káng tshâ-tsûn khí-lo̍h ê kan-tsìng.

註解
干證：見證、證據。

東港honnh，拄仔漁船拄仔開始咧發展，因為阮厝--裡咧做木honnh，啊所以我咧學特別比人較緊。
Tang-káng honnh, tú-á hî-tsûn tú-á khai-sí teh huat-tián, in-uī gún tshù--lí teh tsò ba̍k hoonnh, ah sóo-í guá teh o̍h ti̍k-pia̍t pí pa̍t-lâng khah kín.

後--來技術演變，柴船漸漸予別項材料替換--去，失去戰場ê洪全瑞，tshiāng拄tshiāng看著外國古早船ê相片，誠sannh心，戰士ê鬥志koh¬著--起-來-ah，就開始做模型船。
Āu--lâi ki-su̍t ián-piàn, tshâ-tsûn tsiām-tsiām hōo pa̍t-hāng tsâi-liāu thè-uānn--khì, sit-khì tsiàn-tiûnn ê Âng Tsuân-suī, tshiāng-tú-tshiāng khuànn-tio̍h guā-kok kóo-tsá-tsûn ê siòng-phìnn, tsiânn sannh-sim, tsiàn-sū ê tàu-tsì koh to̍h--khí-lâi-ah, tō khai-sí tsò bôo-hîng-tsûn.

註解
tshiāng拄tshiāng：華語『巧合』、『湊巧』、『碰巧』
sannh心：華語『動心』、『迷上』
模型：bôo-hîng

這是環境逼--來-ê，啊因為咱to無人欲予咱做大隻--ê，啊所以咱就做一寡細隻--ê好來做留念，啊所以我先掠hit隻羅馬ê戰艦，我看一張平面圖，啊就落去設計。
Tse sī khuân-kíng pik--lâi-ê, ah in-uī lán to bô lâng beh hōo lán tsò tuā-tsiah--ê, ah sóo-í lán tō tsò tsi̍t-kuá sè-tsiah--ê hó lâi tsò liû-liām, ah sóo-í guá sing lia̍h hit-tsiah Lô-má ê tsiàn-lām (tsiàn-kàm), guá khuànn tsi̍t tiunn pênn-bīn-tôo, ah tō lo̍h-khì siat-kè.

那細隻，愛愈精密，做甲攏完全無破phah，按呢看--起-來才會媠。
Ná sè-tsiah, ài jú tsing-bi̍t, tsò kah lóng uân-tsuân bô phuà-phah, án-ne khuànn--khí-lâi tsiah ē suí.

為著欲將造船技術保留齊全，洪全瑞趁人行船ê標準，逐位ê彎度，逐枝船桅，甚至砲塔、門窗攏照實際比例縮小來做，就是為著莫予傳統木工ê技術失傳。
Uī-tio̍h beh tsiong tsō-tsûn ki-su̍t pó-liû tsiâu-tsn̂g, Âng Tsuân-suī thàn lâng kiânn-tsûn ê piau-tsún, ta̍k-uī ê uan-tōo, ta̍k-ki tsûn-uî, sīm-tsì phàu-thah, mn̂g-thang lóng tsiàu si̍t-tsè pí-lē sok-sió lâi tsò, tō sī uī-tio̍h mài hōo thuân-thóng ba̍k-kang ê ki-su̍t sit-thuân.

註解
趁：佇tsia就是華語『遵守、聽從』ê意思。

咱有做細隻--ê，留這个技術--落-來呢，以後社會有這个需求呢，伊來看，看細隻--ê按怎做，大隻--ê按怎做，就會當留一寡技術。
Lán ū tsò sè-tsiah--ê, lâu tsit-ê ki-su̍t--lo̍h-lâi neh, í-āu siā-huē ū tsit-ê su-kiû neh, i lâi khuànn, khuànn sè-tsiah--ê án-tsuánn tsò, tuā tsiah--ê án-tsuánn tsò, tō ē-tàng lâu tsi̍t-kuá ki-su̍t.

這十外隻模型古早船，逐隻攏是伊ê心血，洪全瑞閣走去歐洲收資料，伊有一个閣較大ê願望，就是佇故鄉ê海--裡，閣再看著柴船車帆起碇
Tsit tsa̍p-guā tsiah bôo-hîng kóo-tsá-tsûn, ta̍k-tsiah lóng sī i ê sim-hiat, Âng Tsuân-suī koh tsáu khì Au-tsiu siu tsu-liāu, i ū tsi̍t ê koh-khah tuā ê guān-bōng, tō sī tī kòo-hiong ê hái--lìn, koh-tsài khuànn-tio̍h tshâ-tsûn tshia-phâng khí-tiānn.

註解
車帆起碇：「車帆」就是華語ê『揚帆』；「起錠」是華語『拔錨開始航行』ê意思。

將全世界ê名船攏kā做予會當踮咧阮ê內底，按呢--起-來就形成一个真正天然ê帆船博物館，算講做一个傳承。
Tsiong tsuân-sè-kài ê bîng-tsûn lóng kā tsò hōo ē-tàng tiàm leh gún ê lāi-té, án-ne--khí-lâi tō hîng-sîng tsi̍t ê tsin-tsiànn thian-jiân ê phâng-tsûn phok-bu̍t-kuán, sǹg kóng tsò tsi̍t ê thuân-sîng.

記者 余榮宗 屏東報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong Pîn-tong pò-tō.